Дэлхийд олон сая хүнийг өвчлүүлж үхүүлдэг нь элгэний HBV В вирус.

          Дэлхийд олон сая хүнийг өвчлүүлж үхүүлдэг нь элгэний "HBV" В вирус.

 Саяхан Калифорнид Хантавирус \НРS\ гарч хүний амь эрсдлээ. Энэ вирус нь уушигны эд эсүүдийг гэмтээж байна. Тэгвэл монголд ямар вирус газар авч байгааг тогтоох арга байхгүй.
Ямар ч байсан энэ жил ургамалын тоосонцор, шороо тоосноос болсон хамрын харшил, аллерги ихссэн энэ тоосонцортой холбоотой "Хантавирусын"  идвэхжил муутай эпидем байхыг үгүйсгэх аргагүй.

 "HIV" дархлалт хомсдолын энэ вирусыг СПИД  AIDS гэж дэлхий нийтээрээ жигшиж улс болгонд доривтой арга хэмжээ авч, тусгай вакцинжуулсан ч өвчлөл буурахгүй байсан ч уг вирус 56 хэмийн халуунд тэсвэргүй, нийгмийн нийт хүрээг хамарч чадахгүй.

 Харин сармагчинг өвчлүүлдэг вирус HIV ийн нэг хэлбэр SIV юм. Энэ вирусыг эрдэмтэд судлаад 37 мянган жилийн өмнөөс байсан гэж тодорхойлжээ. 

 

Хүний элгэний А. В. С вирус хэдэн мянган жилийн өмнөөс бий болсон юм бол?

 

Элгэнд учруулж байгаа хор хөнөөлөөс нь судлаад А. В вирусын өвчлөл гэдгийг мэдэж байсан чинь элгэнд өөрөөр хөнөөл учруулаад байгаа С вирусыг саяхан 1989 онд илрүүлсэн байдаг.

 

 Элгэний А вирус "HAV" намрын сэрүү орсон цагт хүний хоол хүнс, жимс, эрүүл ахуйн байдлаас халдварлагдаж 1-2 сарын дараа идвэхжиж хүнийг өвчлүүлдэг. Нийтийг хамарсан тахал хэлбрийн тархалт хөнөөл манай улсад хэд хэдэн удаа болсон. Түүний хор уршиг үе удам дамнах удамшилын маягтай элэг болон дотоод шүүрлийн булчирхайн өвчлөл газар аваад байна.

 Монголчуудын ахуйтай холбогдсон дотор эрхтний гэмтэлүүд элгэний вирус үржих нөхцөл болж байдаг. Улмаар гэмтэлийн улбаатай элгэний хавдар үүсэх шалтаг болоод байна.

 Монголчууд бидний зуны цагт ходоодны баяр хийж өөрсдийн өвөрмөц хоололт элгэнд ихээхэн ачаалал өгсөнөөс энэ вирусээр өвчлөх нөхцөл бүрдүүлдэг.

 

 Элгэний В вирус  "HBV" Хүний цусны толбоор мэс ажилбар хийлгэх үед, тариа тариулах үед, шивээс, хумс засуулах, зүү эмчилгээний үед, бэлгийн харьцааны үед  халдварлагддаг. Энэ вирус нь 100 градуст үхэхгүй тэсвэртэй тул ариутгасан мэс ажилбарын багаж, зүүний үзүүрт, байхаас гадна ДНК д 45 нонаметр голчтой байж элгийг жижигрүүлнэ. Бусад вирусыг бодвол өвчлөлийн шинж, өвдөлт тод илэрдэггүй ч дэлхий судалгаанд 2 миллард хүнийг өвчлүүлж 350 сая хүнийг үхүүлээд байгаа нь хамгийн хөнөөлтэй вирус болоод байна.

Хүний элгээр хооллох энэ вирус  элгийг гэмтээснээр 500 гаруй метоболизмыг үүсгэж, таргалуулж, тархи, бөөр, судсаны үрэвсэл хатуурал, сахарын өвчин, болон бүхий л эрхтний хорт хавдрыг үүсгэдэг. Мөн олон мянган В вирусын халдвар тээгч нараар дамжуулан халдвар түгээж байдаг.

 Элгэний В вирусын халдвар Азийн орнуудад ихээр тархсан байдаг. Төв болон зүүн өмнөд номхон далайн орнуудаар тархалт өвчлөл тун их байна.

Энэ вирусын эсрэг вакцин гаргаж эрдэмтэдийн судалгааны үндсэн дээр эмчилгээ явуулж байгаа ч бүхий л эмчилгээ энэ вирусыг хуяглаж, идвэхжилийг бууруулдаг ч угаасаа идвэхгүй хэлбрээр биеийг хордуулж, элгийг гэмтээж байдаг тул эмчилгээний үр дүнг тооцоход бэрхшээл ихээхэн гардаг.

 Энэ вирус өөрийн хувьсал өөрчлөлтийг маш чадварлагаар хийж чадах тул эмчилгээнд хэргэлсэн химийн нэгдлүүдийг өөрийн идвэхжүүлэгч болгодогоор онцлого. Сүүлийн үеийн судалгаануудад Аскорбины хүчлүүд болон ДНК дэмжих хүчлүүдээс элгэний эд эсийг хатууруулдаг нь тогтоогдсон байна.

 Манай орны эрдэмтэд элгэний олон салбар эмнэлгүүд эмчилгээг сайтар хийж байгаа ч элгэний өвчлөл, бусад дагалдах өвчлөл, хавдрын ургалт буурахгүй байгаа нь бидний санааг зовоосон асуудлуудын нэг юм.

  Бас нэгэн хүндрүүлэх шалтаг эмчилгээ хийлгэж байгаа хүмүүс, эмчилгээний дэг, жаягийг барихгүй, шинж тэмдгийн эмчилгээгээр сэтгэл тайвширч, өвчиндөө дасал болох дур мэдэн өөрсдөө эмчилгээ хийж, эм хэргэлэх хэрээсээ хэтэрчээ.

  Бидний үзлэгээр цусны даралт байнга өндөр байгаа, таргалалтын улмаас сахарын болон дотоод шүүрлийн булчирхайн өвчлөлттэй  хүмүүсийн тоо ихээхэн болсон нь элгэний вирусын хоруу чанар их байгааг харуулж байна.  

 

 Дэлхий даяараа монопольчилох болсон эмийн үйлдвэрүүд ижил төст химийн аргаар гаргасан бүтээгдэхүүнүүд, тэднийг заран борлуулах салбарууд, эмч, эмийн мэргэжилтнүүд судлаачдын эрх ашиг энэ вирусын хүчин чадлыг дархлаажуулаад байна. Элгэний В вирусын шалгаралаас С вирус гарч ирсэн нь В вирусээс хэд дахин хүчтэй нөлөөтөй юм .

 

 Элгэний С вирус "HCV" Нуклины хүчилд " RNA" байршин идвэхжил өндөр байдаг тул өвчлөлийн болон шинж тэмдгүүд хурц тодоор илэрдэг.

 Мөн цусны толбо үлдэц, бохироор  дамжин халдварлагдана. Мэс засал, шивээс, үс, хумс засалт, зүү эмчилгээ, зэрэг механик шалтгаанууд хамаарна.

 Хүний дархлалын "IgA"   "IgA2" сулрах, эвдэгдэх С вирусыг идвэхжүүлэх шалтгаан болдог.

Ингэснээр  элгэний шүүн цэвэрлэх үйл ажилгаа муудаж, С вирусын хоруу чанар ихссэнээс цус,цөсний өтгөрөлт идвэхтэй явагдаж, тархины өвчлөл тархины уйланхай, бөөр элэг, цөс, нойр булчирхай, өвчлөл, ходоодны хавдар болон уушигны шохойжилт, саркодиозын хавдрыг үүсгэдэг байна.

 

 Иймд элгэний вирустэй хүмүүс хоолны дэглэм сайн барьж, жилд 2 удаа элгэний үйл ажилгааны шинжилгээ хийлгэж,  дархлалын "IgA" "IgA2" хүчин зүйлүүдийг сайжруулан өөрийн дархлааг сайжруулах шаардлагатай.

 Элгэний энэ хүчтэй вирусын нэгдэл бүхий үүрийг эвдэхэд ургамалын гаралтай эм, эмэн бүтээгдэхүүн, уламжлалт эмт бодис жорууд ихээхэн үр дүнтэй.

 Мөн ардын эмнэл зүй, изотопын, болон идвэхт химийн найрлага бүхий рашаан, булаг ундрага, чулуун саун, байгалийн сувилалууд, амьтны эрхтний бүтэц ялгаралын найрлага бүхий, амин дэм, уургын нэгдэл эм бэлдмэл нилээд тустай.   

 Элгэний энэ вирусыг өөртөө халдварлахаас сэргийлж, эрүүл аж төрөх ухааныг эзэмших хэрэгтэй.

 

   Бүх нийтийн мэдэх бохирын шар өвчин үүсгэгч хаа сайгүй байгааг дахин анхааруулъяа.